تفاوت استیل 304 و 201 در چیست؟

یکی از مواد پرکاربرد در دنیا و صنعت استیل یا همان فولاد می‌باشد. به طور کلی هر آلیاژی که پایه اصلی آن عنصر آهن باشد و در ساختارش حداکثر 2 درصد کربن  وجود داشته‌باشد، استیل نامیده می‌شود. این آلیاژ با توجه به کاربرد گسترده و نیازهای متفاوت با ترکیب‌ها، ساختارها و ریزساختارهای مختلفی عرضه می‌شود. به همین واسطه می‌توان استیل‌های مختلف را با ویژگی‌ها و خواص متنوعی در اختیار داشت. در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا، واردکننده انواع ورق استیل باکیفیت، به بررسی دو نوع از پرکاربردترین انواع استیل و بررسی تفاوت استیل 304 و 201 خواهیم پرداخت.

استیل نگیر چیست؟

استیل از نقطه نظرهای مختلفی قابلیت دسته‌بندی کردن دارد. یکی از این دسته‌بندی‌ها بر اساس خواص مغناصیسی ماده می‌باشد. استیل نگیر به انواعی از فولاد می‌گویند که به آهن‌ربا جذب نمی‌شود. کشف ورق‌های استیل نگیر به حدود 50 سال قبل بازمی‌گردد. در این ساختار عنصر کروم است که عامل مختل کردن قابلیت مغناطیسی آن‌ها می‌شود.

این دسته معمولا از نوع آستنینی هستند که پایداری فاز آستنیت به واسطه نیکل انجام می‌شود. استیل نگیر خود گریدها و انواع مختلفی من جمله ورق استیل سری 300، 200 و … دارد. تفاوت این گریدها بر پایه درصد عناصر مختلف در ترکیب است که در این مقاله دو گرید پر کاربرد در صنعت یعنی تفاوت استیل  304 و 201 را با هم بررسی خواهیم کرد.

معرفی ورق استیل 304

قبل از شروع قیاس بهتر است به طور کلی با هر کدام از گریدها آشنا شویم. این گرید نه تنها پرکاربردترین نوع استیل نگیر است، بلکه به طور کلی در صنایع مختلفی بین استیل‌ها انتخاب می‌شود. ویژگی متمایزکننده ورق استیل 304، درصد کربن کمتر و درصد کروم بیشتر در کنار عنصر نیکل است.  مقاومت به خوردگی بالا، هدایت حرارتی و الکتریکی کم از دلایلی است که استیل 304 را در صنایع مختلف پر مصرف می‌سازد.

معرفی ورق استیل 201

ورق استیل 201 هم در دسته نگیر جای می‌گیرد اما در ترکیبش از عنصر نیکل کمتری بهره می‌برد. نهایت میزان وجود نیکل در این ساختار به 5 درصد می‌رسد. در کنار این موضوع درصد کروم و منگنز هم بیشتر خواهد بود. همین تفاوت درصد عناصر است که خواص هر گرید را با دیگری متفاوت می‌سازد. تا اینجا با ساختار هر کدام از این ورق‌های استیل آشنا شدیم. حال می‌توانیم به تفاوت استیل 304 و 201 بر پایه همین تفاوت ساختار بپردازیم.

تفاوت از لحاظ مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی

هر دوی این ورق‌ها نسبت به بسیاری از مواد موجود، مقاومت به خوردگی بالایی دارند اما در تفاوت استیل 304 و 201 ، برتری در این زمینه از آن استیل گرید 304 می‌باشد. این برتریت عامل استفاده از استیل 304 در صنایع حساس‌تر مانند پزشکی است. در رابطه با زنگ‌زدگی هم قیاس به همین شکل است و گرید 201 در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد.

تفاوت استیل 304 و 201 از لحاظ رنگ

به طور کلی این دو ورق از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به هم دارند. اما وجود عنصر منگنر عاملی برای تیره‌تر بودن استیل گرید 201 است. اما این تفاوت اصلا فاحش نیست و به طور معمول بسیاری از افراد قدرت تشخیص این موضوع را نخواهند داشت و نیاز به تخصص دارد.

تفاوت استیل 304 و 201از لحاظ دوام

دوام و طول عمر مفید یک ماده به عوامل مختلفی بستگی دارد. اما به طور کل دوام استیل 304 از استیل 201 بیشتر است. چرا که منگنز مورد استفاده در آن کمتر بوده‌و تراکم و چگالی آن نیز رقم پایین‌تری دارد. این دو استیل از نظر خاصیت خمش، نوع سطح و میزان شکل‌پذیری نسبتا مشابه هستند اما سطح صاف‌تر استیل 304 هم در بسیاری از مدل‌هایش عاملی بر دوام بیشتر آن می‌باشد.

تفاوت از لحاظ خواص مغناطیسی

این تفاوت یکی از راه‌های شناسایی تفاوت ورق استیل 304 و 201 از یکدیگر است. استیل 201 به واسطه منگنر بیشتر، اگر در کنار آهن‌ربایی قوی قرار گیرد  با قدرت بیشتری به آن جذب خواهد شد.

تفاوت استیل 304 و 201 از لحاظ سختی

استیل 304 سختی بالاتری دارد. به شکلی که اگر با چاقو روی هر دوی آن‌ها خط بکشیم، مقاومت سطحی ورق 304 در برابر ایجاد خط و خش بیشتر خواهد بود.  این مورد هم عاملی برای دوام بیشتر استیل 304 می‌باشد.

تفاوت از لحاظ کاربرد

استیل 304 به زنگ‌زدگی مقاوم است پس با شرایط مشخص می‌توان آن را در محیط‌های مرطوب و در مجاورت هوا استفاده کرد. اما استیل 201 به واسطه مقاومت کم نسبت به زنگ‌زدگی تنها در محیط‌های خشک و سرپوشیده قابل استفاده می‌باشد. برای مثال هیچ‌گاه از این گرید در صنایع دریایی استفاده نمی‌شود. به واسطه مقاومت بیشتر استیل 201 در برابر خوردگی شکافی و حفره‌ای، برای استفاده در فضای باز گزینه‌ خوبی خواهد بود.

مورد دیگر که مشخص‌کننده کاربرد می‌باشد تفاوت در دوام است. بخش‌هایی که استفاده از آن‌ها دائمیست و یا در صورت آسیب به آن مشکلات جدی پیش می‌آید و یا نیاز به استفاده‌های طولانی از آن‌ها وجود دارد، از گرید 304 استفاده می‌کنند. اما برای ساخت تجهیزاتی که در معرض خرابی و مشکلات دیگر نیستند، امکان استفاده از گرید 201 وجود دارد.

تفاوت استیل 304 و 201 از لحاظ قیمت

نیکل فلزی گران قیمت است و حضور کمتر  آن در ساختار استیل گرید 201 عاملی برای کاهش قیمت نهایی آن می‌باشد. در اصل هم همین کمتر بودن قیمت 201 باعث‌شده است در شرایطی که امکان دارد و تفاوت استیل 304 و 201 مشکل‌زا نیستند، جایگزین سری 300 شود.

راه تشخیص استیل 304 و 201

برای تشخیص این دو ورق از هم از هر روشی که بتواند یکی از موارد ذکرشده تا اینجا را مشخص کند، مناسب است. بررسی با توجه به سطح خاصیت مغناطیسی، مقاومت به زنگ‌زدگی، بررسی سختی و یا رنگ آلیاژ می‌تواند کمک‌کننده باشد.

جمع‌بندی

در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا در رابطه با دو مدل از پرکاربردترین ورق‌های استیل که در دسته‌بندی استیل‌های نگیر جای می‌گیرند صحبت شد. با توجه به تفاوت استیل 304 و 201 متوجه دلایل تفاوت کاربردهای آن‌ها شدیم. به این ترتیب در حین خرید و انتخاب نوع استیل مورد نظر خود، قادر خواهید بود بهترین و به صرفه‌ترین گزینه را انتخاب نمایید. هر چه آشنایی شما با انواع استیل و گریدهای مختلف آن بیشتر باشد، امکان اشتباه هم به همان نسبت کاهش خواهد یافت.