فولاد به آلیاژی گفتهمیشود که از آهن به همراه کمتر از دو درصد کربن تولید میشود. حال این ماده به واسطه کاربرد گستردهای که در صنعت دارد با ساختارها و ریزساختارهای بسیار متنوعی به تولید میرسد. این تنوع باعثشده است تا فولاد دستهبندیهای مختلفی داشتهباشد که هر کدام دارای خواص و کاربردهای مختلفی هستند. در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا، واردکننده و تولیدکننده انواع ورق استیل به دو مدل فولاد خواهیم پرداخت. و با تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد آبکاری کروم آشنا خواهیم شد.
فولاد ضد زنگ
برای شروع مبحث ابتدا بهتر است با هر نوع به طور ابتدایی آشنا شوید. فولاد ضد زنگ در ترکیبش در کنار آهن و کربن عناصری مانند کربن، کروم، نیکل، سیلیسیم و.. را نیز دارا میباشد که با توجه به درصد هرکدام ویژگیهای مختلفی ایجاد خواهد شد. فولاد ضد زنگ با نامهای استیل و همچنین استنلس استیل نیز در بازار و صنایع معرفی میشود (بیش از 300 نمونه فولاد ضد زنگ تا به حال تولید و عرضه شدهاست). این نوع فولاد ضد زنگ همانطور که گفتیم خود انواع مختلف با خواص متفاوت دارد اما مقاومت بالا در برابر زنگزدگی و خوردگی از جمله خواصی است که در آنها به شکل مشترکی وجود دارد و از نشانهای این ماده میباشد.
آشنایی با : ورق استیل 304
فولاد کروم آبکاری
فولاد کروم آبکاری هم همانطور که از نامش تا حدی مشخص است، آلیاژ یا فلزی ساده میباشد که روکشی از جنس کروم دارد. این روکش کرومی باعث ایجاد مقاومت به زنگزدگی و خوردگی در قطعات و سازهها میشود. اما این ویژگی تنها در سطح وجود دارد و در صورت خراشیدگی و حذف آن، مغزی کاملا با استحکام و مقاومت مختلفی عمل میکند. به واسطه حضور کروم در سطح، شاهد سطحی براق در این مدل هستیم که از لحاظ ظاهری جذاب هستند.
تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد آبکاری کروم
حالا که به طور کلی با هر مدل آشنا شدیم، طبق این توضیح میدانیم که خواص، کاربرد و قیمتشان با هم متفاوت است. در ادامه از دیدگاههای مختلف به مقایسه این دو مدل فولاد خواهیم پرداخت. البته دقت داشتهباشید که مقایسه زیر کاملا کلی است و با توجه به زیرمجموعههای هر مدل ممکن است تغییراتی را داشتهباشد.
1- از لحاظ ظاهری:
در بسیاری از موارد این دو مدل از لحاظ ظاهری مشابه هم هستند. اما معمولا فولاد آبکاری کروم ظاهری براقتر و درخشان دارد. فولاد ضد زنگ با توجه به ساختار و میزان پرداخت سطحی میتواند کدر یا براق باشد.
2- از لحاظ دوام:
خاصیت دوام و استحکام فولاد ضد زنگ به کل آن برمیگردد و با توجه به مقاومت بالای این آلیاژ به خوردگی و زنگزدگی میتوان از حفظ سلامت و ویژگیهای آن تا حد زیادی مطمئن بود. استحکام و دوام فولاد ابکاری کروم اما وابسته به سطح آن است، تا زمانی که سطح این ماده سالم بماند، میتوان از سلامت و دوام نسبی آن اطمینان داشت اما در صورت خراش و هر مشکل سطحی استحکامی در سایر بخشها وجود ندارد و معیوب خواهد بود.
3- از لحاظ قیمت:
با توجه به ویژگیهای برتر فولاد ضد زنگ مشخصا منطقی است که از لحاظ قیمتی نیز قیمتش از انواع آبکاری کروم بیشتر باشد. فولاد آبکاری کروم برای مواقعی که محدودیت مالی وجود دارد و نیاز به خواص خیلی حیاتی نیست بیشتر استفاده میشود.
4- از لحاظ کاربرد:
هر دو ماده در ساخت قطعات آشپزخانه، اتومبیل، تجهیزات ساختمانی و .. کاربرد دارند. اما به طور دقیقتر از فولاد ضد زنگ در ساخت کارد و چنگال، ابزار جراحی و تجهیزات پزشکی، لوازم خانگی، اقلام سخت افزاری، وسایل تهویه مطبوع، مخازن و لولههای ذخیرهسازی و قطعات راهآهن و دریایی استفاده میشود. و فولاد آبکاری کروم در ظروف آشپزخانه، دستگیره درب و شیرآلات، آلات موسیقی، قالب و تجهیزات معدن و کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
آشنایی با : ورق استیل 309
5- فرآیند ساخت
در ساخت فولاد ضد زنگ عناصر مختلف با درصدهای متفاوت ذوب، گوگردزدایی و تنظیم میشوند. سپس در قالب ریخته و عملیات رول سرد و گرم و بازپخت روی آنها اعمالشده و در اندازههای مورد نیاز برش دادهمیشوند. مواردی مانند پرداخت و… هم میتواند با توجه به نیاز به این روند اضافه شود. در فولاد آبکاری اما بخش مهم اضافه کردن لایه نازک کروم روی یک بستر (فلز یا آلیاژ فلز) از طریق آبکاری الکتریکی است. که در آن مواد به صورت دستی تمیزشده و درمان شیمیایی میشوند و در نهایت حمام الکترولیتی اتفاق خواهد افتاد.
مزیت و معایت فولاد آبکاری کروم و ضد زنگ
هر کدام از این مواد مزایا و معایبی دارند. مشخصا مزیتهای هر کدام باعثشده تا تولید آنها ادامه یابد و در صنایع مختلف به کار بروند. در ادامه به ترتیب معایب و مزیتهای آنها را آوردهایم.
مزیت و عیبهای فولاد ضد زنگ:
فولاد ضد زنگ با دوام است و مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی و زنگزدگی دارد. همچنین نسبتا نیازمند نگهداری خیلی دقیقی نیست. فولاد ضد زنگ در ترکیبها و درجههای مختلفی تولید و عرضه میشود که کاربردش را گستردهتر میسازد. از طرفی اما این نوع فولاد از لحاظ بصری معمولا جذاب نیست. با اینکه با فرآیندهای پرداخت و.. میتوان شرایط را بهتر کرد اما مانند فولاد آبکاری نخواهد شد. اثر انگشت و غبار هم روی آن اثر میگذارد و قابل مشاهده است. و مهمترین عیب در این مقایسه قیمت بالاتر فولاد ضد زنگ میباشد.
مزیت و عیبهای فولاد آبکاری کروم:
فولاد آبکاری کروم به واسطه براقیت و درخشندگی سطحی بیشتر برای مواقعی که ظاهر از اهمیت زیادی برخوردار است میتواند گزینه خوبی باشد. این ماده مدرنتر است ولی نیازمند نگهداری مناسب جهت حفظ دوام است. اگر فولاد آبکاری سطحش خراشیدهشود (به راحتی خراشیده میشود) و یا مشکلات اینچنینی برایش پیش آید، استحکام و خواصش را از دست خواهد داد. مزیت مهم دیگر هم قیمت پایینتر آن است که با بودجههای محدودتر میتوان از قابلیتهایش بهره بود. این ماده هم اثر انگشت و گرد و غبار را روی سطح خود نشان خواهد داد.
انتخاب به نیاز و شرایط کاری شما و همچنین بودجه موجود بستگی دارد. اگر اولویت ظاهر و قیمت پایین است فولاد آبکاری و اگر دوام و مقاومت است فولاد ضد زنگ را خریداری کنید.
جمعبندی
در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا در رابطه با تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد آبکاری کروم صحبت شد. هر کدام از این مواد خواص و مزیتهای مخصوص خود را دارند که طبق اولویتها و شرایط حوزه کاری از آنها استفاده خواهد شد. با توجه به تفاوت قیمتی موجود در حین خرید و انتخاب لازم است به تفاوتهای آنها واقف باشید.
