ورق استیل 201 و هر چه لازم است درباره آن بدانید

آلیاژی که  پایه اصلی‌اش آهن باشد و در بین عناصر دیگرش کمتر از دو درصد کربن داشته‌باشد، استیل یا فولاد نامیده می‌شود. استیل با توجه به همین درصد کربن و درصد عناصر دیگر تشکیل‌دهنده‌اش مدل‌های بسیار متفاوتی خواهد داشت. که هر کدام خواص و ویژگی‌های منحصر به خود را ارائه می‌دهند. این تنوع زیاد باعث ایجاد دسته‌بندی‌های مختلف برای استیل‌ها است. یکی از دسته‌بندی‌های معروف بر اساس خاصیت مغناطیسی می‌باشد.  در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا به بررسی یکی از این مدل‌های فولاد نگیر (بدون خاصیت آهن‌ربایی) یعنی ورق استیل 201 و خواص و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.

ویژگی‌های ورق استیل 201

همان‌طور که گفتیم استیل 201 یکی از انواع استیل‎های نگیر می‌باشد  که نسب به گریدهای استیل سری 300 نگیر، از درصد کمتری نیکل بهره می‌برود (نیکل کمتر از 5 درصد). در کنار کمتر بودن نیکل عناصری مانند کروم و منگنز مورد استفاده است. این ترکیب نسبت به انواع دیگر هم مقاومت به خوردگی‌اش کمتر است و هم از لحاظ مکانیکی استحکام کمتری‌ دارد. اما به واسطه قیمت پایین‌تر در مصارف عمومی که خواص خوب استیل خیلی حائز اهمیت و حساس نیست استفاده می‌شود.

البته این بدین معنی نیست که گرید 201 از نظر مقاومت و خواص بی‌کیفیت است بلکه این سطح پایین‌تر نسبت به سایر استیل‌های دسته نگیر و سری 300 بیان می‌شود. این آلیاژ دارای ساختار زمینه‌ای آستنیتی می‌باشد. با وجود اینکه استیل 201 خاصیت غیرمغناطیسی دارد و اصطلاحا نگیر است. هنگامی که کار سرد روی آن انجام شود، ساختار درونی ماده تغییر می‌کند و خاصیت مغناطیسی هم به دست می‌آورد پس کار با آن نیازمند دقت بیشتری خواهد بود.

برخی خواص و ویژگی‌ها

در ادامه درصد عناصر مهم و سازنده این آلیاژ را مشاهده می‌کنید. به واسطه ترکیب این عناصر، خواص مشخصی برای ماده ایجاد می‌شود که در ادامه موارد پراهمیت آن نیز آورده‌شده است.

درصد کربن: حداکثر 15/0 درصد

درصد نیکل : بین 5/3 تا 5/5 درصد

میزان درصد منگنز: بین 55 تا 5/7 درصد

درصد فسفر: حداکثر  06/0 درصد

درصد کروم: 16 تا 18 درصد

برخی از خواص مهم:

• تراکم (پوند / اینچ ۳): ۲۸۳/۰
• سختی: 95HRB
• مقاومت در برابر اکسیداسیون: مقاومت تا دمای 750 درجه سانتی‌گراد در استفاده متناوب و تا 780 درجه سانتی‌گراد در استفاده مداوم
• دامنه نقطه ذوب: ۲۵۵۰-۲۶۵۰ درجه فارنهایت
• عملیات حرارتی آنیل: گرم کردن تا گسترده دمایی 1010 تا 1066
• مدول الاستیسیته در کشش: 6/28
• هدایت حرارتی (BTU / ساعت / فوت / درجه فارنهایت): ۹.۴ در ۲۱۲ درجه فارنهایت

مهم‌ترین کاربردهای استیل نگیر 201

نسبت به گذشته موارد استفاده از استیل 201 روز به روز در حال افزایش است و صنایع گوناگونی آن را خریداری می‌کنند. یکی از دلایل این افزایش کاربرد را می‌توان افزایش چشم‌گیر قیمت‌ها در سال‌های گذشته دانست. به طوری که صنایعی که قبلا قیمت بیشتر استیل سری 300 برایشان مسئله نبود، در حال حاضر و در صورت امکان ترجیح می‌دهند برای کاهش هزینه‌های استیل 201 را جایگزین انواع دیگر کنند. مهم‌ترین حوزه‌های کاری که در حال استفاده از سری 200 می‌باشند به شرح زیر هستند:

• تهیه وسایل خانگی من جمله لوازم آشپزخانه، سینک، ماشین ظرفشویی و…
• ساخت تریم خودرو
• صنعت اتومبیل‌های ریلی
• ساخت ابزارآلات سرویس مواد غذایی
• تولید فرآوره‌های پاک‌کنندگی
• استفاده در بخش‌هایی از تراکتور و تریلی و وسایل مشابه آن‌ها
• صنایع نفت و پتروشیمی و پالایشگاه‌ها و تجهیزات آن‌ها
• در صنعت کود
• مورد استفاده در صنایع و نیروگاه‌های هسته‌ای

لازم است که بدانید، از ورق استیل 201 به واسطه مقاومت کمتر در زنگ‌زدگی به هیچ عنوان نباید در صنایع دریایی استفاده کرد (مقاومت به زنگ زدگی مورد نیاز را ندارد). سایر صنایع که ممکن است تجهیزاتشان در مجاورت رطوبت زیاد باشد هم در صورت داشتن بودجه مالی بهتر است تا حد امکان از انواع سری 300 به جای 200 استفاده کنند.

مشخصا این نتیجه گرفته‌می‌شود که ورق استیل 201 برای محیط‌های خشک و سرپوشیده باید استفاده شود تا بتوان از خاصیت‌های آن بهره برد. ولی در محیط‌های باز و نمناک در صورت استفاده از آن، دوام و طول عمر مفیدش به واسطه زنگ‌زدگی و تغییر ساختار سطحی خیلی کمتر خواهد بود. خرابی استیل 201 در مجاورت هوا ممکن است باعث آسیب به سایر بخش‌ها شود و به واسطه ایجاد هزینه‌های تعمیر و خرید دوباره در نهایت هزینه بیشتری نسبت به سری 300 روی دستتان بگذارد.

قیاس استیل 304 و 201

هردوی این آلیاژها در دسته نگیر جای می‌گیرند اما در درصد نیکل و سایر عناصر تشکیل‌دهنده متفاوت هستند.  قابلیت جایگزینی گرید 201 به جای 304 و انواع دیگر 300 مانند 301 به واسطه شباهت خواص در خواصی مانند انعطاف‌پذیری وجود دارد. اما باید این موضوع را مد نظر قرار داد که استیل 201 در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد و البته به همان نسبت هم قیمتش پایین‌تر است.

ورق استیل 201 برتری‌هایی هم نسبت به استیل 304 دارد. پایداری 201 به دلیل حضور درصد بیشتری از منگنز در ساختار آن، حدود 10 درصد بیشتر است. منگنز رنگ استیل 201 را هم کمی تیره‌تر می‌سازد. البته این تغییر رنگ به صورت چشمی قابل مشاهده نیست و توسط افراد بدون تخصص به طور کل تشخیص‌داده نمی‌شود.

جوشکاری ورق استیل

آستنیتی بودن زمینه ورق استیل 201 باعث می‌شود امکان استفاده از روش‌های متداول ذوبی و مقاومتی روی آن‌ها وجود داشته‌باشد. جوش‌پذیری هم سطحی نسبتا قابل قبول دارد اما نکته حائز اهمیت احتمال بالای ایجاد ترک داغ در این نوع حین جوشکاری است. این مورد اهمیت تخصص حین جوشکاری را زیاد می‌کند و نیازمند اپراتوری ماهر است.

جمع‌بندی

در این مقاله از سایت گروه استیل مهفا در رابطه با انواع و کاربردهای ورق استیل 201 مطالب جامعی ارائه شد. این ورق به واسطه هزینه مناسب و دارا بودن خواص مشابه سری 300 ورق استیل حتی در سطح پایین‌تر، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. اطلاعات کافی در رابطه با ویژگی‌ها و قابلیت‌های استیل 201 می‌تواند شما را در زمان انتخاب نوع استیل مورد نیاز و حین خرید آن کمک کند. به این ترتیب احتمال خرید استیل تقلبی و مشکل‌دار و بی‌کیفیت هم تا حد خوبی کاهش خواهد داشت.